Overweging gehouden tijdens de viering in de R.K. Kerk van de Geloofsgemeenschap H. Nicolaas in Odijk
zondag 29 december 2024 – Heilige Familie, Jezus, Maria en Jozef – Jaar C
1e lezing: 1 Sam. 1, 20-22. 24-28 – 2e lezing: Kol. 3, 12-21 – Evangelie: Lc. 2, 41-52

Lieve mensen,

Een paar jaar geleden gingen Annelieke en ik naar de dierentuin in Rhenen met onze – toen nog – twee kinderen. Vera lag nog in de kinderwagen en Olivia stapte al stevig hand in hand naast ons. In de drukte bij de ingang en de hectiek van het kopen van een kaartje lieten we Olivia even rondlopen op het plein. Met de kaartjes in de hand wilden we naar binnen gaan, maar tot onze grote schrik waren we Olivia kwijt. Je kind kwijt! Paniek, blinde paniek zelfs. We renden terug naar de grote weg. Geen Olivia. We zochten op het plein. Geen Olivia. We splitsten op en ik ging alvast de dierentuin binnen, want ja, misschien was ze daar wel heen. Uiteindelijk vond ik Olivia bij het eerste dierenverblijf achter de ingang: Op haar gemakje kijkend naar de tijgers. “Waar was je nou? Ik was je kwijt! En Olivia antwoorde doodleuk: “Ik wilde tijgers kijken.”

Aan deze traumatische anekdote moest ik denken toen ik het Evangelie van vandaag las. Jozef en Maria zijn in paniek op zoek naar hun kind en vinden Jezus terug op een plek waar zij Hem niet verwachten.

Net als Jozef en Maria zijn wij allemaal wel eens op zoek naar Jezus. En soms vinden we Hem, maar soms zijn we Hem ook weer kwijt. De lezingen van vandaag leren ons afzonderlijk van elkaar meer over deze zoektocht. In deze overweging geef ik jullie meer inzicht in de zoektocht naar Jezus en geef ik drie praktische tips om Hem beter te kunnen vinden.

Lucas is de enige die over Jezus als Kind schrijft. Je vindt deze kindheidsverhalen dan ook niet bij de andere evangelisten. Ik denk dat Lucas hiermee heeft willen laten zien dat Jezus mens is. Jezus is een tiener als Jozef en Maria hem in de drukte van het leven kwijtraken. En net als iedere ouder die een kind kwijt is, raken ze in paniek. Ze gaan wanhopig naar hun zoon op zoek. Ze kijken bij familie en kennissen, maar daar vinden ze hem niet. Uiteindelijk vinden ze hem terug op een plek die ze niet hadden verwacht, namelijk in de tempel. Bijzonder is dat Jezus was waar hij wilde zijn, bij zijn Hemelse Vader. Als een puber corrigeerde Jezus zijn ouders (je ziet hem bijna met z’n ogen rollen). Ondanks dat Jozef en Maria Hem niet begrepen sloten ze hem in hun hart.

Ook wij zijn in de drukte van ons leven Jezus wel eens kwijt. En net als Jozef en Maria zoeken wij Hem dan eerst op de meest voor de hand liggende plekken. We zoeken in onze eigen bubbel, in materiele zaken en in afleiding, maar daar vinden we Hem niet. Jezus is namelijk waar Hij wil zijn, in het Huis van Zijn Vader, bij de armen en behoeftigen, in de eenvoud en de stilte. Als we daar zoeken zullen we Hem vinden.

Nu hoor ik jullie denken: “Ja maar… hoe moet ik dan zoeken? Hoe vind ik vandaag de dag de tempel waar Jezus is?” Het antwoord op die vragen is voor iedereen verschillend.

De andere lezingen van vandaag geven in mijn ogen aanwijzingen hoe wij onze zoektocht kunnen kleuren. 

Het verhaal van Hanna en haar zoon Samuël gaat ook over een zoektocht. Hanna is op zoek naar een zoon. Daar bidt ze voor; nee, daar smeekt ze God zelfs om. Ze weet namelijk dat God het begin van het leven is. En als God haar heeft laten vinden wat ze zocht, brengt ze uit dankbaarheid Samuël terug naar de Heer. 

Bidden om te kunnen vinden wat je zoekt. Dat is wat Hanna doet in dit verhaal. Ik ben overigens grootgebracht met het ritueel dat je tot de Heilige Antonius moet bidden als je iets kwijt bent, zelfs of misschien wel juist als het iets triviaals is, zoals je fietssleutel. 

En Hanna leert ons ook dat dankbaarheid voor het gevondene onlosmakelijk verbonden is met de zoektocht. Als je ergens voor kunt danken, dan weet je dat je het gevonden hebt.

De brief van de apostel Paulus leert ons weer dat je, om Jezus te vinden, goede daden moet verrichten, je vergevingsgezind moet zijn naar anderen, geduldig en zacht moet zijn en vol liefde. Want dan kan het woord van Christus in volle rijkdom onder ons wonen. En ook hier weer rondt Paulus de zoektocht naar Hem af door te benoemen dat je het met een dankbaar hart moet doen.

Het is niet voor niets dat we deze verhalen over de zoektocht naar Jezus lezen vlak voor Oud & Nieuw.

Het nieuwe jaar is voor veel mensen een moment om goede voornemens te maken. Wat we uit de lezingen vandaag kunnen oppikken laat zich samenvatten in drie eenvoudige voornemens om Jezus te vinden in ons leven.

1)    Neem tijd voor Gebed, voor rust. Door in gesprek te gaan met Hem kunnen we Hem vinden op de plek waar Hij voor ons wil zijn. Dan voorkomen we dat we Jezus op de verkeerde plek zoeken. Soms is het echter makkelijk om in de drukte van het leven het contact met God te verliezen. Plan daarom bewust momenten in om even stil te worden en uw hart open te zetten voor Jezus.

2)    Doe goed. En dan bedoel ik niet alleen de grote dingen, maar vooral ook de kleine dingen. Laat eens iemand voor in de supermarkt, houdt de deur open voor een vreemde. Wens onbekende mensen een welgemeend goedemorgen als je iemand tegenkomt op straat. Door goed te doen voor anderen open je je zelf om Jezus te kunnen vinden en door als voorbeeld te leven inspireer je ongetwijfeld ook anderen om goed te doen.

3)    Wees dankbaar. Door dankbaar te zijn voor de momenten waarop je Jezus hebt gevonden in je leven, mag je Jezus vaker en makkelijker vinden in de toekomst. Je kan bijvoorbeeld elke dag uitspreken naar je partner of een goede vriend waar je dankbaar voor bent die dag, of als je het liever alleen doet kun je een dankbaarheidsdagboek bijhouden.

Natuurlijk hoeven we niet eens op het nieuwe jaar te wachten, maar we kunnen alvast vandaag beginnen. En als we op zoek zijn naar Jezus, bedenk dan dat Hij dichterbij is dan we denken. Hij is daar waar Hij wil zijn, ons uitnodigend om Hem op een nieuwe en diepere manier te vinden.

Amen.