Overweging gehouden tijdens de viering in de R.K. Kerk van de Geloofsgemeenschap H. Nicolaas in Odijk
zondag 1 december 2024 – 1^e zondag van de Advent – Jaar C
1e lezing: Jer. 33,14-16 – Evangelie: Lc. 21,25-28.34-36

Lieve mensen,
…
Elma, kun je misschien even komen? … Bedankt voor het komen en goede reis terug!’ 
‘Hé, Stil eens …. Stil eens … Lekker rustig he?’ 

Zomaar twee grappen van Malle Pietje uit het Sinterklaasjournaal. Ik hoor ze thuis met grote regelmaat. Kinderen zijn helemaal hyper, want Sinterklaas is in aantocht. Elke dag wordt gekeken naar de Handelingen van Sint en zijn Pieten. En daarnaast zijn ze druk met liedjes zingen, kleurplaten inkleuren, verlanglijstjes maken en dus grapjes van Malle Pietje wel 10 keer per dag herhalen.

Vol verwachting klopt hun hart! Vertrouwend dat Hij komt, hopend en een beetje onzeker of alle verwachtingen wel uit gaan komen.

Het is vandaag de eerste zondag van de Advent, een tijd van wachten en verwachten. Maar ook een tijd van vertrouwen. Maar ook wij zijn onzeker: Komen de beloften uit? Is er vandaag de dag wel reden om te hopen? Vanochtend neem ik jullie mee naar de lezingen die ons helpen om met de beloften van de Advent en de hoop om te gaan.

Mij bekruipt soms het gevoel dat we in diep duistere tijden leven. Overstromingen, oorlogen, kinderen op de vlucht, discriminatie op vele vlakken, rijken die rijker worden en armen armer èn social media die polarisatie vergroten. Het lijkt uitzichtloos. Kunnen we nog wel verlangen naar een wereld waar het beter is?

JA, zegt Jeremia, de belofte wordt zelfs vervuld. Er komt een afstammeling van David, die rechtvaardig en eerlijk zal besturen. Er komt gerechtigheid. En die gerechtigheid komt met de geboorte van Christus.
Dat is een mooie belofte van hoop, en dat uit de mond van iemand die bekend staat als onheilsprofeet. De tijd van Jeremia was ook niet rooskleurig. Jeruzalem was namelijk net verwoest. En toch bracht hij de hoop dat God, zelfs in de moeilijkste omstandigheden een nieuwe toekomst kan geven aan ons. Het Evangelie van Lucas spreekt ook van onheilstijdingen in de vorm van het gebulder van de zee, zelfs zo erg dat de hemelse machten zullen wankelen.

Nu vragen jullie je wellicht af wat het einde der tijden met de Advent te maken heeft. We bereiden ons toch voor op Kerst?
Jullie hebben gelijk. De Advent is het wachten op de komst van het Goddelijk Kind. Maar… de Advent is meer dan dat. Deze tijd gaat niet alleen over de verwachting van de komst van de Messias in de geschiedenis, maar de Advent kijkt ook alvast vooruit naar zijn terugkeer in de toekomst èn naar zijn komst in het nù, in het hart van elke mens.

Dat wachten op Jezus kan op verschillende manieren. Passief en gelaten, zoals je bijvoorbeeld wacht op de bus òf actief, vol verwachting. Zoals je wacht op de terugkeer van je lief na een lange reis of zoals kinderen wachten op Sinterklaas. Hoe wij wachten, is aan ons. Jeremia heeft het over een veilige stad die komt als Christus is geboren. Maar kunnen we daar gelaten op wachten? Gewoon wachten tot de Mensenzoon er is? Totdat God het geregeld heeft?

NEE, de belofte is een oproep aan ons. Om inzet te tonen om die vrede en gerechtigheid te krijgen. EN ook in het Evangelie wordt die belofte gedaan. Lucas schenkt aandacht aan de mensen: hun angst, radeloosheid, schrik en spanning. Want die zijn van alle tijden. Net als onze hoop en verwachtingen. Lucas zag in zijn tijd dat de heer nog steeds niet was teruggekeerd en hij managet dan ook de verwachtingen: de wederkomst zal er niet snel aan komen en het zal ook niet echt bovennatuurlijk of spectaculair zijn. We kunnen dus niet gewoon afwachten.
Daarom vestigt hij de aandacht op het hoopvolle perspectief dat Jezus ons biedt. Christus vraagt ons om niet bang te zijn, maar ons op te richten en ons hoofd te heffen. Zijn komst is geen gebeurtenis maar een proces, waarin de mensen het zelf doen met de hulp van God.

En Lucas laat dat zien, dat het nù gebeurt, elke dag in ons allemaal, door Jezus’ woorden dat we ons hart niet mogen laten afstompen door de zorgen van het dagelijks leven.
Christus roept ons op om alert te zijn. Hij nodigt ons uit, om naar zijn komst uit te kijken, zoals kinderen uitkijken naar Sinterklaas: vol vertrouwen, vol verwachting en met een open hart.

Sinterklaas leert ons iets over de kern van ons geloof. Hij gaf in het geheim cadeaus aan armen op het moment dat dit het hardst nodig was. Hij is een teken van hoop voor mensen die het leven als uitzichtloos ervaren. Hoe kunnen wij net als de Goedheiligman een teken van hoop zijn voor anderen?

De Advent is een mooie tijd om onszelf een spiegel voor te houden. Dragen we echt bij aan een betere wereld? Het begint namelijk hier en nu, bij ons, met het maken van de juiste keuzes, met een politiek van met elkaar en voor elkaar waarin we omzien naar de armen, de hongerigen, de zieken en de ontheemden. Dat we iets weggeven van onszelf, puur omwille van de ander.
Jezus roept ons op in de advent, in een tijd van stress, drukte en afleiding, om actief te zijn, om ruimte te maken. Niet alleen in huis voor de Kerstversiering, maar dus ook voor Zijn komst, zodat we een teken van hoop kunnen zijn.
Om dat goed te kunnen is zelfonderzoek nodig terwijl we Hem bidden om leiding en om de Heilige Geest. Dan kunnen we echt goedheid laten zien. Want de Heer werkt door zijn komst met Kerst en zijn beloofde wederkomst elke dag in ons midden aan gerechtigheid, zodat wij kunnen werken aan gerechtigheid voor alle mensen. In de donkere dagen voor Kerst zijn we waakzaam om deze puntjes van het Licht te zien als hoop in onze tijd.

Vol verwachting klopt ons hart, omdat we hopen, nee omdat we vol vertrouwen weten, dat Hij komt, met Kerst, aan het einde der tijden en in ons allemaal, elke dag weer. Besloten in die hoopvolle verwachting zit onze oproep tot actie om de wereld beter te maken, om in de geest van de Heilige Nicolaas te geven aan een ander. 

Amen